VEELVOORKOMENDE RISICOFACTOREN VOOR OSTEOPOROSE WAAR U ZELF INVLOED OP HEEFT

Valt u vaak?
Vallen is de voornaamste oorzaak van breuken en iedereen die vaak valt (meer dan één keer in het afgelopen jaar), heeft een hogere kans om een bot te breken. Oefeningen om de spierkracht en het evenwicht te verbeteren en maatregelen om vallen in de thuissituatie te voorkomen, kunnen de kans op vallen helpen verminderen.

ONDERGEWICHT?
Een Body Mass Index (BMI) van minder dan 19 kg/m2 (gelijk aan 19 lbs/in2) is een risicofactor voor osteoporose. Ondergewicht kan bij meisjes en vrouwen leiden tot een lager oestrogeengehalte, gelijk aan na de overgang, wat kan bijdragen aan het ontstaan van osteoporose. Tegelijkertijd lopen broze mensen meer risico op breuken.

Krijgt u genoeg zonlicht?
Bent u minder dan 10 minuten per dag buiten (waarbij een deel van uw lichaam zonlicht krijgt), terwijl u geen vitamine D-supplementen inneemt? Vitamine D wordt in de huid aangemaakt bij blootstelling aan UVB-straling van de zon. Vitamine D is nodig voor de opname van calcium en is daarom goed voor de botgezondheid.

Krijgt u weinig lichaamsbeweging?
Beweegt u minder dan 30 minuten per dag (huishoudelijk werk, tuinieren, wandelen, hardlopen enz.)? Te weinig lichaamsbeweging leidt tot bot- en spierverlies. Regelmatige gewichtsdragende oefeningen (zoals joggen of wandelen) en spierversterkende oefeningen helpen om uw botten en spieren te ontwikkelen en te versterken.

Eet en drinkt u weinig zuivelproducten?
Calcium, het belangrijkste mineraal voor uw botten, zit vooral in zuivelproducten. Heeft u een allergie of intolerantie voor melk/zuivelproducten of eet en drinkt u weinig van die producten terwijl u geen calciumsupplementen inneemt? Dan heeft u waarschijnlijk een calciumtekort en heeft u een hogere kans op osteoporose.

TE HOOG ALCOHOLGEBRUIK?
Als u te veel alcohol drinkt, heeft dat nadelige gevolgen voor uw botgezondheid en kunt u bovendien vaker vallen, waardoor de kans op breuken toeneemt.

ROKER?
Wees u ervan bewust dat roken nadelige gevolgen heeft voor uw botgezondheid, of u nu alleen in het verleden heeft gerookt of nog steeds rookt.
VEELVOORKOMENDE RISICOFACTOREN VOOR OSTEOPOROSE WAAR U GEEN INVLOED OP HEBT

OUDER DAN 60 JAAR?
Het risico op osteoporose neemt toe met de leeftijd. Bent u een vrouw van 60 jaar of ouder of een man van 70 jaar of ouder? Bespreek dan tijdens uw volgende medisch onderzoek uw botgezondheid, zelfs als er geen andere klinische risicofactoren bij u aanwezig zijn.

BOTBREUK NA UW 50STE?
Als u een bot heeft gebroken na een kleine val (op stahoogte), kan osteoporose de oorzaak zijn. Een botbreuk is een belangrijke risicofactor voor een nieuwe breuk, waarbij het risico het hoogst is in de twee jaar daarna.

WORDT U KLEINER?
Een lengteverlies van meer dan 4 cm als volwassene wordt vaak veroorzaakt door breuken van de wervelkolom als gevolg van osteoporose. Omdat deze breuken niet altijd pijnlijk zijn, weten mensen soms niet dat ze deze hebben.

MEDISCHE VOORGESCHIEDENIS VAN UW OUDERS?
Als uw ouders een heupfractuur hebben gehad, heeft u misschien meer risico op het ontwikkelen van osteoporose en het krijgen van breuken. Als een van uw ouders gebogen liep of osteoporose vaak in uw familie voorkomt, kan dat ook een teken zijn dat u meer kans heeft op het ontwikkelen van osteoporose.

Laag testosterongehalte?
"Hebt u ooit last gehad van impotentie, een verminderd libido of andere symptomen die wijzen op een laag testosterongehalte? Testosteron speelt bij mannen een vergelijkbare rol als oestrogeen bij vrouwen; een laag gehalte van dit hormoon heeft een nadelig effect op de botgezondheid en kan het risico op osteoporose verhogen."

Vroege overgang?
Kwam u al voor uw 45ste in de overgang? Oestrogeen heeft een beschermende werking voor de botten. Zodra de overgang begint, produceert uw lichaam minder oestrogeen en neemt het botverlies snel toe.

Menstruatie gestopt?
Is uw menstruatie ooit gedurende 12 maanden of langer weggebleven (zonder dat dit kwam doordat u zwanger was, door de overgang of door een hysterectomie)? Als u gedurende lange tijd niet menstrueert, wijst dat op een lage oestrogeenproductie, een factor die het risico op osteoporose vergroot.

Eierstokken verwijderd?
Zijn uw eierstokken verwijderd voor uw 45ste terwijl u geen hormoonvervangende therapie gebruikte? Uw eierstokken zorgen voor de productie van oestrogeen. Zonder eierstokken heeft u een oestrogeentekort gehad: een factor die het risico op osteoporose verhoogt.

Reumatoïde artritis?
Zowel reumatoïde artritis zelf als het gebruik van corticosteroïden om deze ziekte te bestrijden, kan leiden tot osteoporose.

Suikerziekte?
Diabetes type 1 en 2 zijn beide in verband gebracht met een hoger risico op breuken.

Hyperthyreoïdie of hyperparathyreoïdie?
Hyperthyreoïdie en hyperparathyreoïdie leiden tot botverlies en osteoporose.

Spijsverteringsziekten?
Ziekten als colitis ulcerosa, de ziekte van Crohn en coeliakie leiden tot een slechte opname van voedingsstoffen uit voedsel. Een slechte opname van calcium en andere voedingsstoffen leidt tot een hoger risico op osteoporose (en vaak een laag lichaamsgewicht). Er zijn waarschijnlijk geen negatieve gevolgen voor de botgezondheid op lange termijn bij coeliakiepatiënten die zich consequent aan een glutenvrij dieet houden.

Behandeling met glucocorticoïden?
Glucocorticoïden, ook wel 'steroïden' genoemd (zoals prednison), worden vaak voorgeschreven voor aandoeningen zoals astma, reumatoïde artritis en sommige ontstekingsziekten. Het gebruik van corticoïden gedurende meer dan 3 maanden achtereen kan leiden tot botverlies, dat het snelst optreedt in de eerste 3-6 maanden van de behandeling.

Therapie tegen borst- of prostaatkanker?
Prostaat- en borstkanker worden behandeld door hormonen te verwijderen, wat bijdraagt tot botverlies. Ook kankerbehandelingen zoals chemotherapie, bestraling en corticosteroïden hebben een nadelig effect op de botgezondheid.